آزمایشگاه میکروبیولوژی و زیست فناوری دریا
دریچه‌ای نو به دنیای زیست شناسی دریا
اقیانوس، به‌عنوان بزرگ‌ترین اکوسیستم روی زمین، نه تنها منبع حیات بلکه خزانه‌ای از مواد ارزشمند و ناشناخته هستند. با توجه به ابلاغ سیاست¬های کلی توسعه دریامحور از سوی رهبر معظم انقلاب، بهره برداری پایدار از منابع دریایی همزمان با گسترش شناخت از این پهنه های آبی و ورود به حوزه های جدید در آن به عنوان یکی از اولویت های اساسی در دستور کار پژوهشگاه قرار گرفت. آزمایشگاه میکروبیولوژی و زیست فناوری، با آغاز فعالیت رسمی خود در سال 1403، گامی بلند در جهت توسعه تحقیقات و نوآوری در حوزه زیست شناسی دریایی برداشته است. در دل آب‌های خلیج فارس، دریای عمان، دریای خزر و اقیانوس های جهان، موجودات ریز و درشتی زندگی می‌کنند که هر یک پتانسیل تولید ترکیبات منحصر به فردی را دارند. این ترکیبات می‌توانند در حوزه‌های مختلفی از جمله پزشکی، داروسازی، کشاورزی و انرژی کاربردهای فراوانی داشته باشند.
با توجه به افزایش جمعیت جهانی و محدودیت منابع طبیعی، نیاز به یافتن منابع جدید و پایدار برای تامین نیازهای بشر بیش از پیش احساس می‌شود. زیست فناوری دریایی، با بهره‌گیری از دانش زیست‌شناسی مولکولی و مهندسی ژنتیک، به ما این امکان را می‌دهد تا از پتانسیل‌های نهفته در موجودات دریایی برای تولید محصولات با ارزش افزوده بالا استفاده کنیم.تاسیس آزمایشگاه میکروبیولوژی و زیست فناوری دریا، گامی مهم در جهت تحقق این هدف است. این آزمایشگاه به عنوان یک مرکز تحقیقاتی پیشرفته، امکان مطالعه و بررسی دقیق میکروارگانیسم‌های دریایی، جداسازی ترکیبات فعال زیستی، توسعه فرآیندهای تولید و کاربردی‌سازی این ترکیبات را فراهم می‌آورد.
دلایل اصلی اهمیت این آزمایشگاه عبارتند از:
- کشف داروهای جدید: بسیاری از داروهای امروزی از منابع دریایی مشتق شده‌اند. با مطالعه میکروارگانیسم‌های دریایی، می‌توان به ترکیبات جدیدی دست یافت که برای درمان بیماری‌ها موثر باشند.
- تولید مواد غذایی با ارزش افزوده: میکروارگانیسم‌های دریایی می‌توانند به عنوان منابع جدیدی برای تولید مواد غذایی مانند پروتئین‌ها، ویتامین‌ها و اسیدهای چرب ضروری مورد استفاده قرار گیرند.
- توسعه انرژی‌های پاک: برخی از میکروارگانیسم‌های دریایی قادر به تولید سوخت‌های زیستی هستند که می‌توانند جایگزین سوخت‌های فسیلی شوند.
- حفاظت از محیط زیست: با استفاده از روش‌های زیستی می‌توان به پاکسازی آلودگی‌های محیط زیست دریایی کمک کرد.
- توسعه اقتصاد ملی: ایجاد صنایع جدید مبتنی بر زیست فناوری دریایی می‌تواند به رشد اقتصادی کشور کمک کند.
در نهایت، تاسیس این آزمایشگاه نشان‌دهنده تعهد ما به توسعه پایدار و بهره‌برداری بهینه از منابع دریایی است.
خدمات پیشنهادی آزمایشگاه:
آزمایشگاه زیست فناوری دریا با تمرکز بر کشف و توسعه پتانسیل‌های نهفته در منابع زیستی دریایی، طیف گسترده‌ای از خدمات را به محققان، صنایع و علاقه‌مندان ارائه می‌دهد. از جمله مهم‌ترین این خدمات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کشف و توسعه ترکیبات زیستی: شناسایی و استخراج ترکیبات فعال زیستی جدید از منابع دریایی، سنتز شیمیایی ترکیبات فعال زیستی و ارزیابی فعالیت‌های بیولوژیکی آن‌ها.
- تاکسونومی و ژنتیک مولکولی: شناسایی و دسته‌بندی گونه‌های دریایی، DNA بارکدینگ، تجزیه و تحلیل فیلوژنتیکی، تعیین توالی ژنوم و مطالعات ژنومیک و تکاملی
- زیست پالایی و زیست مهندسی: استفاده از موجودات زنده برای پاکسازی آلودگی‌های محیطی، بررسی رسوب زیستی، مطالعه زیست تخریب‌پذیری پلاستیک‌ها و شناسایی مخازن نفتی جدید
- کلکسیون و کاربردهای جلبکی: راه‌اندازی کلکسیون کشت میکروجلبک، شناسایی گونه‌های مفید جلبکی و توسعه فرآیندهای صنعتی تولید جلبک
- بررسی‌های میکروبی: مطالعه جامعه‌های میکروبی در محیط‌های دریایی، بررسی سلامت شناگاه‌ها و مطالعات میکروبیوتای رسوبی
- کاربردهای زیست فناوری در صنایع مختلف: بهره‌برداری و توسعه محصولات منابع زیستی دریایی، شناسایی و استفاده از گونه‌های زیستی در غذا، بیوهیدرومتالورژی
- بررسی علمی شیوه‌های سنتی: ارزیابی و تحقیق در مورد شیوه‌های سنتی بهره‌برداری از منابع زیستی دریایی و مستندسازی دانش بومی
- آموزش و مشاوره تخصصی: برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی و ارائه مشاوره‌های تخصصی به صنایع
اهداف آزمایشگاه:
- توسعه دانش و فناوری در حوزه زیست فناوری دریایی.
- کمک به حفظ و بهره‌برداری پایدار از منابع زیستی دریایی.
- تولید محصولات جدید با ارزش افزوده بالا از منابع دریایی.
- ارتقای جایگاه کشور در عرصه تحقیقات بین‌المللی.
برخی تجهیزات آزمایشگاه:
PCR: Polymerase chain reaction
Real-time PCR: Real-time polymerase chain reaction
Horizontal electrophoresis: Horizontal gel electrophoresis
Gel doc: Gel documentation system
Incubator: Incubator
Growth chamber: Growth chamber
Laminar flow hood: Laminar flow hood
Centrifuge: Centrifuge
Hot plate: Hot plate
با تکیه بر توانمندی‌های علمی و تجهیزات پیشرفته، آزمایشگاه میکروبیولوژی و زیست فناوری آماده است تا در راستای توسعه پایدار کشور و ارتقای سطح زندگی جامعه ایفای نقش نماید. برای کسب اطلاعات بیشتر و همکاری با آزمایشگاه، با ما تماس بگیرید.