با مشارکت پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی و دفتر یونسکو تهران اولین کارگاه آموزشی مردم پایه برای توسعه پایدار در جزیره هرمز برگزار شد
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، «اولین کارگاه آموزشی مردم پایه برای توسعه پایدار در جزیره هرمز: شناسایی مسئله و راه‌حل مشارکتی برای توسعه جزیره هرمز» با مشارکت پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، مرکز منطقه ای آموزشی پژوهشی اقیانوس شناسی غرب آسیا، دفتر یونسکو تهران، کمیسیون ملی یونسکو ایران، استانداری هرمزگان و شورای اسلامی شهر و شهرداری هرمز از تاریخ 4 تا 5 آبان 1404 در جزیره هرمز برگزار شد.
این رویداد علمی ـ آموزشی با هدف شناسایی چالش‌ها، تقویت مشارکت جامعه محلی، ارتقای ظرفیت‌های محلی، بهره‌گیری از رویکردهای مردم‌محور در برنامه‌ریزی توسعه جزایر، و ایجاد هم‌افزایی میان نهادهای علمی و اجرایی برگزار گردید.
در این رویداد که با حضور دکتر علی مهدی نیا، سرپرست پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی و رئیس مرکز منطقه ای آموزشی پژوهشی اقیانوس شناسی غرب آسیا، آقای دکتر فرطوسی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو ایران، آقای ینگ اسرانگ رئیس دفتر یونسکو در تهران، دکتر صمد حمزه یی رییس مرکز پژوهش و فناوری اقیانوس شناسی و علوم جوی هرمزگان، و آقای دکتر مرتضی توکلی، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس، به همراه جمعی از مدیران استانی و محلی، متخصصان، و نمایندگان جامعه محلی جزیره برگزار شد، مشکلات جزیره مورد شناسایی قرار گرفت.
آقای دکتر علی مهدی نیا، سرپرست پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی در مراسم افتتاحیه در مورد این جزیره بی نظیر اظهار داشت: "جزیره هرمز، به عنوان یک پهنه ساحلی-دریایی کم نظیر، از دو منظر حائز اهمیت است: اول، از جنبه اکوسیستمی، دارای محیطی شکننده و در عین حال غنی از ذخایر دریایی، زمین شناسی و تنوع زیستی ویژه است. دوم، از منظر انسانی، جامعه میزبان با دانش بومی ارزشمند و ظرفیت‌های اقتصادی بالقوه در آن ساکن است. این اکوسیستم منحصربه‌فرد تحت تأثیر فشارهای ناشی از تغییرات اقلیمی و فعالیت‌های انسانی قرار دارد. از این رو، مدل‌های توسعه متعارف، بدون درنظرگرفتن مشارکت فعال ذینفعان محلی و ادغام دانش بومی با علوم روز، قادر به ارائه راهکارهای پایدار نخواهند بود."
وی ادامه داد: "صخره‌های مرجانی، سواحل نمکی، زیستگاه‌های پرندگان و ماهیان و جریان‌های دریایی اطراف جزیره همه اجزای یک نظام زنده و حساس هستند که کوچک‌ترین تغییر در آن‌ها می‌تواند بر زندگی و اقتصاد محلی و ساحل‌نشینان تاثیر بگذارد و به همین دلیل حفاظت از محیط زیست دریایی جزیره نه تنها یک انتخاب، بلکه ضرورتی حیاتی است و بدون درک درست از پیوند دریا و زندگی مردم، هیچ مدل توسعه‌ای در هرمز پایدار نخواهد ماند."
مهدی‌نیا خاطرنشان کرد: "کارگاه آموزشی مردم پایه توسعه جزیره هرمز تنها یک نشست آموزشی نبود بلکه گامی بنیادین در مسیر توسعه پایدار تلقی می‌شود و در جریان برگزاری آن شاهد نمونه درخشانی از هم‌افزایی دانش علمی و دانش بومی بودیم و دیدیم که چگونه دانش بومی، تجربیات مردم و یافته‌های علمی می‌توانند در کنار هم قرار گیرند و چالش‌های یک جزیره را شناسایی کنند."
این مسئول علمی خاطرنشان کرد: "پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی به‌عنوان نهاد علمی پیشرو در کشور، و مرکز منطقه‌ای آموزش پژوهشی اقیانوس شناسی غرب آسیا ماموریت خود را تنها در انجام پژوهش‌های علمی نمی‌بیند، بلکه خود را متعهد به ارتقای دانش و سواد دریایی شهروندان دریایی می‌داند؛ دانشی که مردم را از تماشاگران به همیاران در حفاظت از دریا تبدیل می‌کند."
در مراسم افتتاحیه این کارگاه، آقای ینگ اسرانگ، رئیس دفتر یونسکو تهران، با بیان اینکه چنین برنامه‌هایی در حوزه ماموریت‌های یونسکو در راستای اهداف فرهنگی اجتماعی و آموزشی آن است، اظهار داشت: "جزیره هرمز اهمیت ویژه‌ای دارد، در سال‌های اخیر این جزیره شاهد رشد چشمگیر گردشگری و به‌دنبال آن بهبود معیشت جامعه محلی بوده است. البته این وضعیت، فشارفزاینده‌ای بر زیست بوم‌های حساس و بافت فرهنگی جزیره وارد کرده است."
وی افزود: "جزیره هرمز تحت تاثیر بهره‌برداری‌های بی‌رویه، کاهش تنوع زیستی و تولید پسماند قرار دارد که برنامه کارگاه آموزشی مردم پایه برای توسعه پایدار در جزیره هرمز با هدف همکاری شرکای ملی و محلی برای کاهش این آسیب‌ها طراحی شده است که این اقدام گامی مهم برای ایجاد فرصت‌های جدید در جزیره هرمز خواهد بود."
همچنین آقای دکتر فرطوسی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو ایران در بیانات خود خاطرنشان کرد: "جزیره هرمز با فرهنگی غنی، مردم و تاریخ افتخارآمیز در حراست از ایران زمین، بخشی از هویت ملی ماست. وی با تاکید بر رویکرد مردم پایه کارگاه توسعه پایدار هرمز خاطرنشان کرد: این رویداد نقطه عطفی در مفهوم توسعه پایدار است که نه تنها حل مشکلات زیست محیطی را دنبال می‌کند بلکه به دنبال ایجاد ظرفیت‌های انسانی و اجتماعی است که با دانش و اعتماد به نفس در برنامه‌ها نقش آفرینی کند."
فرطوسی تاکید کرد: "یونسکو متعهد است از ظرفیت‌های خود برای ارتقای کیفیت زندگی مردم جزیره هرمز استفاده کند و در این مسیر برای همکاری‌های مستمر و گسترده در ترویج پروژه‌های توسعه پایدار شامل آموزش، انتقال دانش فنی، توانمندسازی زنان و جوانان، گردشگری مسوولانه و سایر مباحث موثر و مرتبط آمادگی کامل دارد."
در این کارگاه، آقای شهرزاد معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری هرمزگان ضمن تاکید بر لزوم همکاری با دفتر یونسکو، به اهمیت برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در بخش گردشگری استان هرمزگان اشاره کرد.
وی با بیان چهار بخش گردشگری استان هرمزگان، گفت: "بخش اول، گردشگری پسگرا یا گردشگری خشکی است که با توجه به موقعیت جغرافیایی استان، ظرفیت‌ها و قابلیت‌های مناسبی برای توسعه دارد." او افزود: "بخش دوم، گردشگری ساحلی است که با طولانی‌ترین نوار ساحلی کشور به طول حدود ۱۱۱۰ کیلومتر، امکان توسعه گردشگری در این حوزه را فراهم می‌کند."
شهرزاد همچنین به گردشگری دریایی اشاره کرد و گفت: "این بخش کمتر مورد توجه قرار گرفته، اما پتانسیل‌های بزرگی برای سرمایه‌گذاری و توسعه دارد." او خاطرنشان کرد: "بخش چهارم، گردشگری در جزایر است که با توجه به تعداد زیاد جزایر مسکونی در استان هرمزگان، زمینه‌ساز توسعه بیشتر در این حوزه است."
در این برنامه آقای دکتر مرتضی توکلی، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس و راهبر آموزشی کارگاه بیان کرد: "این کارگاه، بر مبنای یک چارچوب علمی-مشارکتی طراحی شد و هدف اصلی آن، شناسایی چالش‌ها و مسائل بود.
وی افزود:" امیدواریم خروجی این نشست، نه تنها به ارتقای تاب‌آوری محیطی-اجتماعی بینجامد، بلکه به عنوان الگویی موفق برای سایر جوامع ساحلی وجزیره ای کشور نیز مورد بهره‌برداری قرار گیرد."
در این کارگاه دو روزه آقای دکتر صمد حمزه ئی، رییس ایستگاه پژوهش و فناوری اقیانوس شناسی و علوم جوی هرمزگان گفت:" این دوره برای تامین گردشگری پایدار و جلوگیری از آسیب به محیط زیست جزیره طراحی شده است و امیدواریم با مشارکت بیشتر مردم بتوانیم مشکلات موجود را کاهش دهیم."
